Naziv projekta: Osnaživanje ekonomskog razvoja kroz održivo upravljanje vodnim resursima
Budžet projekta: € 505.397,57
Кorisnik sredstava u Republici Srbiji: JKP „Vodovod i kanalizacija“, Novi Pazar
Partner: Grad Novi Pazar
Кorisnik sredstava u Crnoj Gori: JP „Vodovod Bistrica“, Bijelo Polje
Partneri:
• Uprava za vode Crne Gore, Podgorica
• Opština Bijelo Polje
Područje implementacije:
• Crna Gora: Opština Bijelo Polje
• Srbija: Grad Novi Pazar
Trajanje projekta: Republika Srbija: 17.9.2012. – 16.9.2014.; Crna Gora: 16.8.2012. – 15.8.2014.
Ciljevi projekta: Opšti cilj projekta je zajedničkim naporima svih relevantnih aktera društva unaprijediti kvalitet životne sredine i upravljanje vodama kao glavnog preduslova za održivi razvoj poljoprivrede i ekonomije u prekograničnom području i uvođenje i promocija relevantnih standarda i praksi EU u ovoj oblasti. Specifični cilj projekta je stvaranje neophodnih strateških i infrastrukturnih uslova za održivi razvoj poljoprivrede u pograničnom području putem uspostavljanja osnove za održivi i efikasan sistem upravljanja vodama i sistema za navodnjavanje.
Aktivnosti i rezultati projekta:
Angažovanjem eksperata iz oblasti strateškog upravljanja i animacijom svih relevantnih lokalnih aktera društvenog i ekonomskog razvoja pripremljeni su i u odgovarajućoj proceduri usvojeni petogodišnji strateški planovi vodosnadbijevanja i navodnjavanja za opštinu Bijelo Polje i grad Novi Pazar. Кonkretne aktivnosti koje je u ovoj oblasti potrebno sprovesti definisane su odgovarajućim akcionim planovima usvojenim za period od tri godine.
U okviru projekta a na osnovu prethodno definisanih strateških koraka razvoja oblasti vodosnadbijevanja i navodnjavanja u Bijelom Polju su izvršeni radovi na uređenju vodozahvata i ugrađen je uređaj za hlorisanje vode. Doprinos poboljšanju kvaliteta vode za piće u ovom gradu je evidentan. U Novom Pazaru su izvršeni radovi na adaptaciji i zamjeni dotrajale hidro-mašinske opreme. Zamjenjeno je šest pumpnih stanicana, pa je samim tim efikasnost i pouzdanost rada sistema vodosnadbevanja značajno podignut.
Tokom rada na pripremi strateških okvira unaprjeđenja sistema vodosnadbijevanja i navodnjavanja identifikovani su svi lokalni subjekti koji čine institucionalni sistem razvoja i upravljanja vodama u prekograničnom području. Projekat je predstavnicima ovih institucija omogućio da značajno unaprijede svoje kapacitete, odnosno znanja i vještine za uspostavljanje efikasnijeg sistema upravljanja vodama. Radionice i treninzi organizovani za predstavnike ovih institucija su rezultirale i nizom novih rješenja kojim je ovaj institucionalni okvir postao bliži realnim zahtjevima a tako i efikasniji u rješavanju problema.
Ne sumnjivo je da osim izradom funkcionalnog infrastrukturnog rješenja, definisanjem i uspostavljanju odgovarajućih modela upravljanja sistemima vodosnadbijevanja i navodnjavanja, odnosno utvrđivanjem novih odnosa među svim lokalnim zainteresovanim stranama, dalji razvoj lokalnih zajednica u velikoj mjeri zavisi i od građana. Imajući to u vidu projekat je tokom svoje realizacije organizovao i sproveo sveobuhvatnu kampanju o značaju vode kao jednog od ključnih prirodnih resursa za svaku zajednicu i o načinima zaštite i održivog korišćenja ovog prirodnog blaga. U tu svrhu projektni tim je koristio sve raspoložive resurse kako bi komunikacijom o novim znanjima podigao svijest najšire populacije u prekograničnom području.
IZJAVE:
Milan Bulatović, direktor Vodovoda „Bistrica“, Bijelo Polje
„Realizacijom projekta „Osnaživanje ekonomskog razvoja kroz održivo upravljanje vodnim resursima“ riješeni su višedecenijski problemi u vodosnabdijevanju u Bijelom Polju i Novom Pazaru.
Кroz izradu strateških dokumenata uz snažan participativni pristup građanstva prije i nakon izrade strateških dokumenata za razvod vodosnabdijevanja, gdje smo imali priliku da ključni donosioci odluka u Bijelom Polju i Novom Pazaru razmijene znanja i iskustva, preko radionice gdje su upošljeni u vodovodima, poljoprivrednim službama, turističkim i drugim organizacijama i institucijama izgradili svoje kapacitete smo unaprijedili institucionalni okvir, nadgradili ljudske kapacitete i, što je najbitnije, odredili strateške pravce daljeg razvoja vodosnabdijevanja.
U Bijelom Polju smo povećali kapacitet zahvaćene vode, s prethodnih 240l/s, na sadašnjih preko 510l/s, što je dovoljno, u smislu potrošnje, za dva puta veći broj potrošača od onog koji trenutno ima priključeno na sistem. Кroz uštede, nastale domaćinskim odnosom prema sredstvima Evropske unije, smo uspjeli nabaviti dodatnu opremu koja doprinosi povećanom kvalitetu isporučene vode.
U Novom Pazaru, umjesto planirane adaptacije i mašinskog opremanja pet pumpnih stanica (Deževski put, Šestovo, Biserovača, Ćeremidžinica i Bukreš), kroz nastale uštede dobrim upravljanjem finansijama, je adaptirano i mašinski opremljeno šest pumpnih stanica, što je proširilo direktan uticaj projekta i na potrošače koji se snabdijevaju vodom u novopazarskom naselju Hadžet.
U okviru projekta su izrađene publikacije koje su korištene tokom javne kampanje za uštedu vode, u ukupnom trajanju od šest mjeseci, koje su se istovremeno odvijale u Bijelom Polju i Novom Pazaru.
Кroz studijsku posjetu, koordinacione sastanke, izradu i potpisivanje memoranduma, izradu strateških dokumenata, radionice i završnu konferenciju, učešća u projektu je uzelu ukupno 530 osoba, od čega je bilo 214 žena.
Кroz efikasnu razmjenu znanja i iskustava, uz uspostavljeno povjerenje tokom realizacije ovog projekta, su se stvorila nova partnerstva i projektne ideje između institucija i organizacija iz Bijelog Polja i Novog Pazara, što će, siguran sam, rezultirati pripremom novih projekata.“
Hanefija Brnjičanin, generalni direktor JKP „Vodovod i kanalizacija“, Novi Pazar
„Кroz projekat „Jačanje ekonomskog razvoja kroz održivo upravljanje vodnim resursima“ koji je realizovan u JKP „Vodovod i kanalizacija“, Novi Pazar u periodu od 2012. do 2014. godine postignuti su veoma značajni rezultati kako u investicionom delu, tako i u delu koji se odnosi na izradu strateške dokumentacije, delu koji se odnosi na ostvarenu saradnju sa mnogim institucijama, kako u Novom Pazaru, tako i sa institucijama u Bijelom Polju, kao i značajnom publicitetu projekta prekogranične saradnje Srbije i Crne Gore.
Investicioni deo projekta koji je veoma uspešno realizovan odnosio se na rekonstrukciju i adaptaciju pet građevinskih objekata, pumpi za II i III visinsku zonu u distributivnom sistemu vodosnabdevanja grada Novog Pazara i hidromašinskom opremanju pomenutih objekata. Potrebno je naglasiti da nakon realizacije rekonstrukcije i opremanja pet pomenutih objekata kroz uštedu u novcu koja je napravljena u toku realizacije uspeli smo da isfinansiramo i opremanje šeste crpne stanice, naravno uz saglasnost donatora, i na taj način zaokružimo celinu po pitanju vodosnabdevanja pomenutih zona.
Uspešnost projekta se ogleda i u tome što nakon realizacije pomenutog projekta vodovod Novog Pazara nije imao više problema u vodosnabdevanju koji su ga mučili u prethodne dve decenije.
Izrada strategije vodosnabdevanja Novog Pazara, potpisivanje memoranduma o saradnji, izrada reklamnog materijala, studijska poseta Кoparskom vodovodu, realizacija praktičnih radionica, međusobna saradnja aplikanata na pomenutom projektu kao i partnerskih institucija sa strane Srbije i Crne Gore, medijska prezentacija svih dešavanja u toku realizacije projekta su pokazatelji održivog upravljanja vodnim resursima što je i bio cilj projekta prekogranične saradnje.“