Naziv projekta: Nama je stalo – Promocija socijalne inkluzije osoba sa invaliditetom i njihovih porodica kroz zajedničke aktivnosti u Crnoj Gori i Srbiji
Budžet projekta: € 121.598,35
Кorisnik sredstava u Republici Srbiji: Humanitarna oragnizacija za pomoć osobama sa smetnjama u razvoju „Dečje srce“, Beograd
Partner: Centar za socijalni rad Užice
Saradnik: Centar za socijalni rad Čajetina
Кorisnik sredstava u Crnoj Gori: Centar za socijalni rad Nikšić
Partner: JU Dnevni centar za djecu sa smetnjama u razvoju – Nikšić
Područje implementacije:
• Crna Gora: Opštine Nikšić, Plužine i Šavnik
• Srbija: Grad Užice i opština Čajetina
Trajanje projekta: 17.10.2012. – 16.9.2013.
Ciljevi projekta: Opšti cilj projekta je da promoviše socijalnu inkluziju osoba sa invaliditetom i njihovih porodica kroz zajedničke aktivnosti u Crnoj Gori i Srbiji. Specifični ciljevi projekta su:
• okupljanje profesionalaca radi zajedničkog učešća u razvoju i unaprjeđenju lokalnih usluga za osobe sa smetnjama u razvoju i njihove porodice;
• jačanje kapaciteta i uloge lokalnih vlasti za upravljanje lokalnim uslugama za osobe sa smetnjama u razvoju;
• unaprjeđenje sposobnosti osoba sa smetnjama u razvoju za učenje i savladavanje životnih vještina.
Aktivnosti i rezultati projekta:
Prve aktivnosti projekta su bile orjentisane na povezivanje stručnjaka iz oblasti socijalne zaštite iz partnerskih opština iz Srbije i Crne Gore. Njihovim zajedničkim radom su izvršene analize aktuelnih podataka o osobama sa smetnjama u razvoju sa teritorija opština pokrivenih projektom. Tako je, na teritoriji srpskih opština, identifikovano dvoje dece sa smetnjama u razvoju koje do sada nisu bile u evidencijama lokalnih centara za socijalni rad, a ukupo 60 dece i odraslih je kroz ovu aktivnost ukuljučeno u dalje aktivnosti na Projektu. U projektnom području na teritoriji Crne Gore, sproveden je intervju u 68 porodica, a na taj način je 78 osoba sa smetnjma u razvoju uključeno u dalje projektne aktivnosti. Ove uvodne analize, poslužile su i da se putem prezentacija, a od strane relevantnih stručnjaka, predstave realni problemi osoba ove ranjive grupe i njihovih porodica predstavnicima lokalnih samouprava i drugim važnim subjektima zaduženim za društvenu brigu o osobama sa smetanjama u razvoju. Takođe, nadležnim ustanovama i istitucijama je, ovim prezentacijama, predstavljen okvir i mogućnosti za njihovo dalje delovanje u vezi sa unepređenjem položaja osoba u stanju socijalne potrebe i njihovih porodica, te data jasna uputstva i saveti kako bi u buduće trebali organizovati svoj rad i obezbediti uključivanje ovih osoba u svakodnevni život lokalnih zajednica.
Druga grupa aktivnosti realizovana u okviru Projekta bila je orjentisana na podizanje kapaciteta profesionalaca i volontera uključenih u rad sa decom i odraslima sa smetnjama u razvoju. Sertifikovani kursevi su obučili grupu od 7 profesionalca koji će u buduće biti sposobni da svoja znanja i iskustva prenesu na druge osobe koje profesionalno ili volonterski žele da se uključe u rad sa osobama iz ove ranjive grupe. Na taj način, u prekograničnom projektnom području, osoposobljeno je više od 35 osoba za stručni rad sa licima sa smetnjama u razvoju.
Primenom stručnih metoda rada, eksperti uključeni u Projekat su sa obučenim licima definisali generalnu skalu procene sposobnosti pojedinih od krajnjih korisnika. Utvrđivanje individualnih sposobnosti, svakog od lica sa smetnjama u razvoju, a na osnovu generalne skale u obzir uzimaju psihološki u socijalnu sposobnost osobe, kao i ličnu zaiteresovanost, a u odnosu sa pojedinačno utvrđenu dijagnozu mentalne bolesti od koje osoba pati. Na osnovu nalaza dobijenih ovom metodom, svaka porodica je dobila specifično uputstvo za dalji rad na unapređenju individualnih znanja i sposobnosti člana svoje porodice sa smetnjom u razvoju. Ova analiza je upotrebljena da se definišu i mogućnosti i nivoi učešća pojedinih od krajnjih korisnika u aktivnosti nazvanoj Škola životnih veština.
Škole životnih veština su organizovane u dva navrata, a za grupe od po 30 polaznika iz Srbije i Crne Gore, uz prisustvo stručnjaka obučenih tokom prethodnih projektnih aktivnosti. Pažljivo osmišljen i dosledno sproveden niz aktivnosti, primerenih učesnicima, obuhvatao je najrazličitije akcje u kojima su učestvovali svi polaznici škole. Pozitivan efekat ovih sedmodnevnih radionica je više nego očigledan, a pozitivna iskustva vaspitača i roditelja, ali pre svega dece koja su u programima učestvovala da jedva čekaju novo druženje, najbolji je pokazatelj uspešnosti realizacije Projekta. Rad na razvoju sposobnosti dece sa smetnjama u razvoju za samostalno obavljanje izvesnih svakodnevnih i rutisnkih radnji doprinosi daljem osamostaljenju dece i povećava njihove mogućnosti da se ukuljče i postanu ravnopravni članovi društvenih zajedinca u kojima žive.
Deo Projekta bio je posvećen i sprovođenju kampanje među građanima prekograničnog područja o problemima dece i odraslih sa smetnjama u razvoju i o neophodnosti angažmana svih članova društva u proces integracije ovih osoba u život i rad društvene zajednice. Sveobuhvatana, i stručno vođena kampanja je nedvosmisleno i u značajnoj meri doprinela razvoju svesti građana, a što će u buduće svakako doprineti većoj socijalizaciji osoba, koje su zbog smetnji u razvoju, nažalost, dugo bile izopštene iz društva.
Svesrdno posvećivanje projektnog tima, a koji je uključivao kompetentna lica iz obe partnerske države, rezultiralo je profesionalno realizovanim Projektom. To je veliki motiv i dobra osnova da se projekat „Nama je stalo“ i slični projekti i dalje razvijaju zajednički i realizuju u interesu onih kojima je to najpotrebnije.
IZJAVE:
Marija Nikčević, Vaspitač – Centar za socijlani rad Nikšić
„Кamp „Škola životnih veština“ mi mnogo koristi, jer takvih kampova u Crnoj Gori nemamo. Saradnja sa kolegama je fantastična. Djeca su po prvi put izašla iz Crne Gore, po prvi put se odvajaju od porodice sa svojim vaspitačima, i dobro je iskustvo kako za mene, tako i za njih.“
Jelica Marić, Vaspitač – Centar za socijlani rad Užice
„Partnerstvo sa Dečijim srce i sa drugim prekograničnim partnerima ustvari predstavlja jedan logičan sled. Škola životnik veština, zapravo, predstavlja dragocenu alatku koja potpomaže postizanje maksimalne socijlane uključenosti dece sa smetnjama u mentalnom razvoju.“
Radojka Кoprivica, Direktorica JU Dnevni centar za djecu sa smetnjama u razvoju – Nikšić
„Socijalna inkluzija je glavni cilj kada je u pitanju podrška djeci sa smetnjama u razvoju. Pokretanje diskusije o socijlanoj inkluziji i praćenje položaja marginalizovanih grupa je ono što orhrabruje i jača nas u uvjerenju da socijalna inkluzija nije utopijska projekcija već interes društvene zajednice.“
